اخلاق مهندسی؛ شعاری فریبنده یا ضرورتی انکارناپذیر_بخش ۴

راهنمای ممارست براساس  قوانین بنیادین

قانون ۱:

مهندسان باید در اجرای وظایف حرفه ای خویش ایمنی ، سلامت و رفاه عمومی را حکم نموده و بکوشند تا در انجام وظایف حرفه ایشان همراستا با اصول توسعه پایدار عمل کنند.

الف- مهندسان باید تصدیق کنند که زندگی ، ایمنی ، سلامت و رفاه عامه مردم به قضاوت، تصمیم و مهارت های مهندسی انجام شده توسط آنها در سازه ها، ماشین آلات، محصولات، فرآیندها و دستگاه ها بستگی دارد .

ب- مهندسان باید فقط آن دسته از مدارک طراحی ، بازبینی شده و یا تهیه شده بوسیله خود را تصویب نموده و صحه بگذارند که از نظر سلامت و رفاه عموم ، مطابق با استانداردهای مهندسی پذیرفته شده، ایمن باشند.

پ- مهندسانی که قضاوت حرفه ای آنها رد شده است ، درشرایطی که سلامت و رفاه عمومی به مخاطره افتاده یا اصول توسعه پایدار نادیده گرفته شده است، باید مشتریان یا کارفرمایان را از نتایج محتمل آگاه سازند.

ت- مهندسانی که آگاهی یا دلیلی دارند که درآنها این باور را ایجاد کرده است که شخص یا شرکت دیگری ممکن است از هر یک از مفاد قانون ۱ تخطی کند ، باید این اطلاعات را به صورت کتبی به مقامات ذیصلاح ارائه نموده و اگر نیاز بود در تهیه اطلاعات بیشترهمکاری نماید.

ث- مهندسان باید فرصت ها را مغتنم شمارند تا خدمت گذاری سودمند در امور مدنی باشند و برای توسعه ایمنی ، سلامت و مفید بودن برای اجتماع خود و حفظ محیط زیست از طریق عمل به اصول توسعه پایدار فعالیت نمایند.

ج- مهندسان باید به بهبود محیط زیست با پیروی از اصول توسعه پایدار متعهد شوند تا کیفیت زندگی عموم مردم را افزایش دهند.

قانون۲:

مهندسان باید تنها خدماتی را ارائه نماید که در حیطه صلاحیت آنهاست.

الف- مهندسان باید متقبل شوند که خدمات مهندسی را تنها وقتی ارائه نمایند که از طریق آموزش یا تجربه در زمینه فنی محول شده، دارای صلاحیت باشند.

ب- مهندسان ممکن است ارائه خدماتی را بپذیرند که نیاز به آموزش یا تجربه خارج از زمینه صلاحیت آنها داشته باشد، در اینصورت خدمات آنها باید به بخشهایی از پروژه محدود شوند که در آن صلاحیت دارند. تمامی بخشهای دیگر پروژه باید توسط شرکا ء ، مشاو رین یا نفرات دارای صلاحیت انجام شود.

پ- مهندسان نباید مهر یا امضاء خود را به نقشه یا مدرک مهندسی مربوط به موضوعی که درآن از نظر آموزش یا تجربه کفایت ندارند و یا نقشه یا مدرکی که تحت نظارت آنها تهیه یا بررسی نشده الحاق نمایند .

قانون۳:

مهندسان باید بیانیه های عمومی را به روشی صادقانه و بی طرفانه صادر نمایند.

الف- مهندسان باید بکوشند تا دانش عموم از مهندسی و توسعه پایدار را بسط دهند و نباید در نشر موضوعات کذب ، غیر منصفانه یا اغراق آمیز شرکت نمایند.

ب- مهندسان باید در تهیه گزارش های حرفه ای ، بیانیه ها یا گواهی ها، بیطرف و صادق باشند .آنها باید تمامی اطلاعات مناسب و مربوطه را در چنین گزارشها ، بیانیه ها یا گواهی هایی بگنجانند.

پ- مهندسان در هنگامی که بعنوان شاهد متخصص به کار گرفته می شوند باید دیدگاه مهندسی را فقط وقتی که براساس دانش کافی از دلایل باشد ، براساس زمینه ای از صلاحیت فنی و براساس عقیده ای صادقانه ارائه نمایند.

ت- مهندسان نباید بیانیه ها ، نقدها واستدلال ها را درباره آن دسته از موضوعات مهندسی چاپ نمایند که توسط تشکلی ذینفع القا شده یا پرداخته شده است ، مگر آنکه به کسانیکه بیانیه از طرف آنها تهیه شده اشاره نمایند.

ث- مهندسان باید در بیان کار و قابلیت خود موقر و فروتن باشند وباید از هرگونه عملی که به درستی، عزت و شان حرفه ای آنان لطمه زند ویا نفع شخصی درآن مطرح باشد ، دوری نمایند .

قانون۴:

مهندسان باید در موضوعات حرفه ای برای کارفرما یا مشتری بعنوان نمایندگانی وفادار و امین عمل نموده و از تضاد منافع اجتناب نمایند.

الف- مهندسان باید از تضادهای بالفعل و بالقوه در منافع با کارفرمایان یا مشتریان اجتناب جسته و بی درنگ کارفرمایان یا مشتریان خویش را از هرگونه شراکت تجاری ، منافع یا شرایطی که می تواند قضاوتشان را و یا کیفیت خدماتشان را تحت تاثیر قرار دهند، باخبر سازند.

ب- مهندسان نباید از بیشتر از یک طرف برای خدماتی که روی یک پروژه یا برای خدمات وابسته به آن انجام می دهند حق الزحمه دریافت نمایند ، مگر اینکه موارد را بصورت کامل فاش نموده و توافق طرفهای ذینفع را دریافت نمایند.

پ- مهندسان نباید انعامی (پاداشی) را مستقیماً یا غیر مستقیم از پیمانکاران، عاملان آنها یا طرفهای دیگر مرتبط با مشتری ها یا کارفرمایان خویش، در مورد کاری که در آن مسئولیت دارند، درخواست نموده و یا بپذیرند.

ت- مهندسانی که درخدمات عمومی تحت عنوان اعضاء، مشاوران یا کارمندان یک بخش حکومتی مسئولیت دارند، با توجه به خدمات درخواست یا داده شده توسط خود یا سازمان خود، نباید در عملیات یا کار مهندسی آن که توسط شرکتهای خصوصی ویا دولتی مهندسی انجام می گردد شرکت جویند.

ث- مهندسان باید زمانی که در نتیجه مطالعات خود ، اعتقاد پیدا نمایند که یک پروژه موفق نخواهد بود ، کارفرمایان یا مشتری های خویش را مطلع سازند.

ج- مهندسان نباید از اطلاعات محرمانه ای که در ضمن انجام وظیفه بدستشان رسیده اگرچنین عملی مغایر با منافع مشتری ها، کارفرمایان یا عموم مردم باشد ، بعنوان وسیله کسب نفع شخصی استفاده نمایند.

چ- مهندسان نباید یک کار حرفه ای خارج از کار معمول یا مورد علاقه خود را بدون اطلاع کارفرمایان خود، قبول نمایند .

قانون۵:

مهندسان باید اعتبار حرفه ای خویش را براساس قابلیت خدمات ارائه شده خویش بنا نهاده و از رقابت ناجوانمردانه با دیگران بپرهیزند.

الف- مهندسان نباید ( به غیر از برای بدست آوردن شغل از طریق نمایندگی های مرتبط با اشتغال) مستقیم و یا غیرمستقیم برای اخذ کار مهندسی ، هیچ گونه کمک سیاسی ، پاداش یا ملحوظات غیرقانونی را به دیگران بدهند، ویا آن را درخواست و یا دریافت نمایند.

ب- مهندسان باید قراردادهای خدمات حرفه ای را بطور منصفانه و براساس شایستگی و صلاحیت اثبات شده برای خدمات حرفه ای مورد نیاز، تهیه نمایند.

پ- مهندسان می توانند حق الزحمه خدمات حرفه ای خود تنها تحت شرایطی که در آن قضاوت حرفه ای آنها مورد تردید قرار نخواهد گرفت درخواست نموده ، پیشنهاد داده و یا بپذیرند.

ت- مهندسان نباید صلاحیت یا تجربیات حرفه ای و آکادمیک خود را تحریف نموده و یا اجازه دهند که بطور غیرواقعی نمایش داده شوند.

ث- مهندسان باید در کار های مهندسی ، اعتبار مناسبی برای افرادی که اعتبار حقشان است قائل شوند و باید حقوق افراد را به رسمیت بشناسند . در هر زمان ممکن ، آنها باید فرد یا افرادی را که در طراحیها، اختراعات، نوشته ها یا دیگر کارها مسئولیت داشته اند ، نام ببرند.

ج- مهندسان می توانند خدمات حرفه ای را به روش هایی آگهی (تبلیغ) نمایند، که این روش ها نباید شامل کلام گمراه کننده بوده و یا به روشی باشد که به شان وحرفه مهندسی زیان برساند، مثالهایی از تبلیغ مجاز بصورت زیرمی باشند:

  • کارت ویزیت حرفه ای در نشریه های شناخته شده و وزین و لیست نمودن بصورت نوشته یا راهنماهایی که توسط سازمان معتبر چاپ شود. این کارت ها یا لیست ها از نظر اندازه و محتوی نشریه سازگاری داشته و در بخشی از نشریه که معمولا به چنین کا رهایی اختصاص می یابد، قرار گیرند.
  • بروشورهایی که بطور واقعی تجربه، امکانات، پرسنل و ظرفیت ارائه خدمات را شرح می دهند. این بروشورها با توجه به مشارکت مهندسان در پروژه هایی که شرح داده می شوند تهیه می شوند تا گمراه کننده نباشند.
  • آگهی در نشریه های وزین تجاری و حرفه ای معتبر درصورتیکه در این آگهی ها میزان مشارکت مهندسان در پروژ ه هایی را که شرح می دهد ، گمراه کننده نباشند.
  • بیانیه ای از نام مهندسان یا نام شرکت و بیانیه ای که نوع خدماتی که آنها در پروژه هایی که انجام شده است داشته اند، را اعلام می نماید.
  • تهیه ویا دادن مجوز چاپ مقالات تشریحی در نشریه های عادی یا فنی که حقایق را بصورت وزین اعلام می نمایند. چنین مقالاتی نباید بر بیش از مشارکت مستقیم در پروژه تشریح شده، دلالت داشته باشند.
  • اجازه دادن مهندسان برای آنکه از نامشان در آگهی های تجاری که ممکن است توسط پیمانکاران ، فروشندگان مواد و غیره چاپ شود استفاده شود، این کار باید تنها توسط متنی وزین و معتدل، دانش و مشارکت مهندسان در پروژه را شرح داده باشد. چنین مجوزهایی نباید شامل تائید عمومی برای محصولات دارای حقوق خاص شود.

چ- مهندسان نباید بصورت اشتباه یا کینه جویانه (مستقیم و یا غیرمستقیم ) به شهرت حرفه ای، موقعیت یا شغل مهندس دیگر آسیب وارد ساخته ویا غیرمنصفانه کار دیگران را نکوهش نمایند. ح- مهندسان نباید تجهیزات ، محصولات ، آزمایشگاهها یا امکانات دفتری کارفرمایان خویش را برای انجام کارهای شخصی، بدون رضایت کارفرمایان خود مورد استفاده قراردهند.

قانون۶:

مهندسان باید بگونه ای عمل نمایند که درستی ، عزت و مقام حرفه مهندسی را حمایت نموده و ارتقاء دهند.

الف- مهندسان نباید دانسته به روشی عمل نمایند که به درستی، عزت یا مقام حرفه مهندسی زیان برسانند یا بطور دانسته در تجارت یا فعالیت های حرفه ای که طبیعت کلاه برداری، تقلب یا فساد دارند، مشغول شوند.

قانون۷:

مهندسان باید پیشرفت حرفه مهندسی را در سراسر دوره زندگی شغلی خویش دنبال نموده و برای پیشرفت حرفه ای مهندسانِ تحت نظارت خویش، ایجاد فرصت نمایند .

الف- مهندسان باید مسیر پیشرفت در زمینه تخصص خود را ازطریق اشتغال در فعالیت های حرفه ای، شرکت در دوره های پیوسته آموزشی، مطالعه مقالات فنی و حضور  در همایشها و سمینارهای حرفه ای حفظ نمایند.

ب- مهندسان باید کارمندان مهندس خویش را نیز به ثبت نام در نظام حرفه ای خود در سریعترین زمان ممکن تشویق نمایند.

پ- مهندسان باید کارمندان مهندس را به حضور و ارائه مقالات در مجامع و انجمن های فنی تشویق نمایند.

ت- مهندسان باید اصل توسعه رابطه رضایت دو طرفه بین شرکت و کارکنان را، باتوجه به اصطلاحات کار شامل شرح وظایف کاری، محدوده حقوق و مزایا ، تقویت نمایند.

 

نویسنده: آقای مهندس کامران خداپرستی

 

طراحی و پشتیبانی : وبونیکس